De drie-eenheid van seksualiteit
Het was natuurlijk de afgelopen twee jaar de regel in het ziekenhuis: Kom alleen. Maar op de polikliniek seksuologie viel het me de jaren daarvoor ook al op dat patiënten meestal alleen op consult kwamen met een seksueel probleem. Vreemd, want seks heb je vaak met z’n tweeën. In je eentje heb je bijna nooit een seksueel probleem. Niemand die zegt: ‘Dokter, ik heb zo weinig zin om te masturberen.’ Weinig zin hebben in seks is prima, zo lang je geen partner hebt die meer verlangt.
‘Libidoverlies’, staat in de verwijsbrief. Een hardnekkig Freudiaans overblijfsel. Sigmund Freud ging er vanuit dat seks een drift is, zoals je ook honger of dorst krijgt als je te weinig eet of drinkt. Maar gek genoeg is het met seks precies andersom: hoe minder seks je hebt, hoe minder behoefte aan seks je krijgt.
Een vijfentwintigjarige vrouw zit alleen tegenover mij. Twee jaar geleden kreeg ze haar eerste kindje en sindsdien is het eigenlijk nooit meer goed gekomen met de seks. Zo’n acht weken na de bevalling had ze voor het eerst weer geprobeerd seks te hebben met haar vriend. Niet omdat ze er zin in had. De bevalling was haar tegen gevallen en ze vond het moederschap een enorme verandering. Borstvoeding, slapeloze nachten, zo’n hulpeloos wezentje dat 100% van jou afhankelijk is! Maar ja, seks hoort er ook bij in een relatie en ze wilde haar vriend niet tekortdoen. Echt leuk vond ze het niet meer, het was een klusje geworden, zoals de afwasmachine uitruimen. Inmiddels kon ze zich er gewoon niet meer toe zetten om seks te hebben. Ze was altijd moe en voelde zich niet meer fijn in haar lijf. Ze was de zwangerschapskilo’s nog steeds niet kwijtgeraakt. Ook werkte ze inmiddels weer, en de combinatie van werk en moederschap was best pittig. Relatieproblemen hadden haar doen besluiten hulp te zoeken, maar ze wilde ook zelf weer kunnen genieten van seks.
Vroeger vond ze seks fijn, maar haar context was met de komst van een kind enorm veranderd. De relatiedynamiek verandert ook als er een baby en zorgtaken bijkomen. Communicatie wordt dan nog belangrijker, maar ook lastiger. Tot slot is er nog de stimulus, oftewel, wat je doet tijdens de seks om de ander te plezieren. Wat vroeger werkte, werkt misschien niet meer.
Context, communicatie en stimulus, dat is de magische drie-eenheid van seksualiteit. Meestal praten mensen niet over seks, ze doen het gewoon. Maar als de seks niet goed gaat, dan moet je er wel over praten, met zijn tweeën dus! Hoe je dat doet is niet voor iedereen gesneden koek, maar probeer het. Desnoods haal je er een seksuoloog bij.
