Publicaties
Vanochtend stond het ontbijt weer klaar, zoals iedere ochtend. De geur van koffie en warme afbakbroodjes vulde het huis. Er stonden vier bordjes, maar toch zaten er slechts twee mensen aan tafel, mijn man en ik. De kinderen hebben blijkbaar geen tijd voor ontbijt. Als ik mijn ogen dicht doe hoor ik nog het enthousiaste getrippel van blote kindervoetjes die rond zes uur ’s ochtend richting het “grote bed” huppelen. Als ik mijn ogen open zie ik mijn twee pubers met tegenzin en na vijf keer aansporen pas hun bed uitkomen om zich uiteindelijk naar de bushalte te haasten zodat ze nog op tijd komen voor school. Nostalgie overvalt me.
Op Instagram las ik dat we 75% van de tijd met onze kinderen al hebben doorgebracht voor hun tiende verjaardag. Of dat waar is weet ik niet, maar het maakt me wel onrustig. Hebben we in die eerste tien jaar onze kinderen wel genoeg geleerd en voorgeleefd, om zich zullen redden in deze grote boze wereld? Ik ben bang van niet.
Vorige week mocht ik in een PKN gemeente spreken over seksuele opvoeding. Een stuk of tien dappere mensen waren eropaf gekomen. Praten over seks is al moeilijk genoeg, zeker als je conservatief bent opgevoed, laat staan als het gaat over je kinderen! Er ontstonden mooie discussies en het was interessant om te merken hoe ook onder Christenen er heel verschillend wordt gedacht en gesproken over seksualiteit. Iedere ouder worstelt er wel mee. Kinderen zijn nieuwsgierig en gaan vragen stellen. Hoe reageer je dan?
Nu bepaal ik niet wat je je kind moet meegeven over seksualiteit en relaties, maar wat seksuele opvoeding betreft, is het wel belangrijk om daar samen over nagedacht te hebben. Welke boodschap willen jullie aan je kind meegeven?
Seksuele opvoeding begint al vanaf de geboorte. Kinderen krijgen altijd boodschappen mee over seksualiteit van hun ouders, ook (of vooral) als er niet expliciet over wordt gesproken. Kinderen doen niet wat je zegt maar doen wat jij doet. Welk voorbeeld geven jullie? Hoe ga je als partners met elkaar om? Knuffelen jullie elkaar nog? Maar ook, moet je kind verplicht bij Pake op schoot zitten, of Beppe een kus geven bij het weggaan? Wat leert het dan over autonomie over zijn eigen lijf?
Als een kind een vraag heeft, is het er blijkbaar aan toe om het antwoord te horen, dus vertel wat je weet, op een manier die begrijpelijk is voor het kind. Weet je het zelf ook niet? Zoek het samen op! Als jij en je partner niet hebben nagedacht over welke boodschap je over seksualiteit en relaties wil meegeven aan je kind, leert je kind de boodschap die de wereld leert.
Column Introductieartikel
"Er heersen zulke taboes over seks, maar het is heel normaal."
Gynaecoloog-seksuoloog Esther Nijhuis van het Nij Smellinghe ziekenhuis in Drachten wordt de nieuwe zorgcolumniste van het Friesch Dagblad: ‘Er heersen zulke taboes, maar het is heel normaal’
Gynaecologe en seksuologe Esther Nijhuis (46) is de nieuwe columniste van het Friesch Dagblad. Haar doel: de vakgebieden verder op de Friese kaart brengen en daarmee taboes doorbreken. ,,Heel veel dingen zijn niks om je voor te schamen.”
Nijhuis werkt in het Nij Smellinghe ziekenhuis in Drachten en woont in Burgum met haar partner en twee kinderen van twaalf en tien jaar. Zelf is ze opgegroeid in Twente. Haar opleiding geneeskunde volgde ze aan de Rijksuniversiteit in Groningen en ze promoveerde op afwijkende uitstrijkjes die wijzen op het voorstadium van baarmoederhalskanker.
Nu houdt ze zich op haar poli voornamelijk bezig met fertiliteit. Ze werkt sinds 2014 in Nij Smellinghe als gynaecologe, waar ze destijds ook al een poli seksuologie oprichtte. Daarvoor heeft ze een aparte studie gedaan: ,,Ik vind het leuk om mezelf te ontwikkelen en uit te dagen.”
Ze is niet alleen druk op professioneel gebied – Nijhuis is ook actief bij de evangelische gemeente in Kollumerzwaag, waar ze onder andere jeugdwerk doet. En ze zingt daarnaast nog in een bandje. ,,De drummer en pianist zijn huisarts, de gitarist is fysiotherapeut en de bassist verkoopt medische apparatuur. Een artsenbandje dus.”
Geen verhalen voor kringverjaardagen
Als gynaecologe ziet ze vrouwen met allerlei soorten klachten: van overmatig bloedverlies tot afscheidingsproblemen en van incontinentie tot ivf-patiënten. Ook werkt ze van tijd tot tijd op de afdeling verloskunde. ,,Het is heel divers werk en vergt communicatievaardigheden, omdat je mensen in korte tijd op hun gemak moet stellen. Dat vind ik het leuke”, vertelt ze.
,,Er heersen zulke taboes. Over het algemeen komen vrouwen eerder te laat dan te vroeg. Je moet ook best over een drempel heen: het zijn klachten die je niet zo snel op verjaardagen vertelt.”
Omgekeerde puberteit
Zo schamen veel vrouwen zich voor problemen met de overgang. ,,Vrouwen tussen ongeveer 42 en 45 jaar komen in een soort omgekeerde puberteit. Veel vrouwen vallen uit op hun werk, want biologisch gezien takelen vrouwen na hun 52ste af. Maar er wordt nauwelijks over gesproken, het is een groot taboe”, zegt Nijhuis.
Ook op het gebied van vruchtbaarheidsproblemen heerst schaamte – terwijl toch 1 op de 6 paren te maken heeft met dit soort klachten, vertelt ze. ,,Als je bijvoorbeeld pas na je 32ste begint, dan ben je eigenlijk aan de late kant. Juist in de fase van je carrière zou je ook een gezin moeten starten. Dat zijn ook wel leuke, interessante dilemma’s: het werkt de ongelijkheid tussen man en vrouw in de hand, want als vrouw draag je het kind.”
Geen zorgen: heel veel vrouwen hebben vrouwenproblemen
Naast gynaecologie wil ze ook graag seksuologie verder promoten in Fryslân. Op dat gebied is al wel redelijk veel gaande, vertelt Nijhuis. Maar ook hier overheerst de stilte. ,,Zorgverzekeraars zien het niet echt als een probleem. Ik denk dat dat met taboes te maken heeft”, vertelt ze.
En daar zijn er veel van: ,,Bijvoorbeeld jonge meiden die pijn hebben bij het vrijen, denken vaak dat dat normaal is. Dat is eigenlijk al een probleem, dat ze daar geen hulp voor zoeken.” Daarbij is seks ook erg op mannen gericht, wat ook tot problemen voor vrouwen kan leiden. ,,Een grote onbekende is dat er verschillende vormen van seksueel verlangen bestaan.”
Nijhuis wil via haar werk – en columns – graag duidelijk maken dat heel veel vrouwen issues hebben en dat al die schaamte overboord kan. ,,Ik wil graag laten weten dat het heel normaal is en dat er hulp voor is.”
Kunst, vrouwelijkheid en schaamte
Begin dit jaar mocht ik met journaliste Anna Lillioja naar een voorstelling van Kinke Kooi in het Fries Museum. Deze Friese kunstenares, wiens werk pas later werd ontdekt, maakt zeer vrouwelijke, zinnelijke kunst. Haar kunst was aanleiding voor een mooi gesprek tussen mij en Anna over het vrouwelijke, seksualiteit en schaamte. Het artikel dat ze ervan schreef werd onlangs gepubliceerd in het online kunsttijdschrift mistermotley.nl
Geplande seks is de sleutel tot succes
